Vienna, ÖNB, Cod. 1014 (olim: Rec. 3326)

Digital facsimileLibrary catalogueShow TEI-XML

The Mondsee Homiliary / Landperht-Homiliarium

Parchment — 202 fols. — 250 × 155 mm — Mondsee — 811-819

Support: Original order of quires: fols. 1-5, 16-21, 22-37, 127-190, 118-126, 190a-198 and 38-117. 16(-1) (missing 6; fols. 1-5), 2. Modern foliation in pencil in the upper right corner of every recto: fols. 1-190, 190a-190c, 191-198.

Layout: 1r (Dedication) written in 8 long lines; Written space: 130 × min 100 mm; line height about 12-13 mm; x-height about 7-8 mm Ruling by hard point, for each text line two ruled lines - one base and one on the x-height - probably using the ruling for the table of content by skipping every second ruled line.

History: The manuscript was written in Mondsee probably in the period 811-819 by the order of Abbot Lantpert. The manuscript can be dated based on the opening inscription mentioning Hildebald of Cologne as archbishop. Hildebald became Abbas Commendatarius in 803, which can be seen as the terminus post quem, while Hildebald death in 819 as the terminus ante quem. Lantpert named himself "abbas" in the inscription suggesting the book was written after 811; before that Lantpertus was still a deacon.

Selected literature: Barré 1961.

16r-19r (DOM. POST ASCENSA DOMINI. LECTIO SANCTI EUANGELII SECUNDUM IOHANNEM [IOH. XV, 26- XVI, 4], cap. (?). In illo tempore dixit Ihesus discipulis suis: Cum uenerit Paracletus quem ego mittam uobis a Patre, Spiritum ueritatis qui a Patre procedit, ille testimonium perhibebit de me, et reliqua usque ad quia ego dixi uobis. OMELIA LECTIONIS EIUSDEM. Dominus noster Ihesus Christus, in sermone quem modo audistis, ait discipulis suis: Cum uenerit Paracletus..., tamquam diceret : Iudaei me odio habuerunt et occiderunt...//...per paschalia sacramenta prerogauit Ihesus Christus Dominus noster, qui uiuit et regnat cum Patre in unitate Spiritus Sancti per omnia saecula saecolurum. Amen.) (Extraits entremêlés (avec quelques gloses) d'AUGUSTIN, Tract. in Ioann., 92, 1 (fin) et 2 (début), P.L. 35, 1863, et de BEDE, Hom., II, 10 (11, 16), P.L. 94, 182C10-D7, 183B5-13 et D5-10, 184A10-B6, 184C1-185A4, 186A5-B10 et 189B5-D5.)

19r-21v IN VIGILIA PENTECOSTEN. Lectio sancti euangelii secundum iohannem (cap. cxxvii.) Si diligitis me, mandata mea seruate manifestabo ei me ipsum [Io 14,15-14,21]. Quia uigilias uenturae sollemnitatis de aduentu spiritus sancti caelebramus, fratres karissimi, debemus ipsi congruere sollemnitati quam colimus … — … hoc est in claritate quam habuit priusquam mundus esset apud Patrem, cum quo uiuit et regnat deus in uinitate spiritus sancti per omnia saecula saeculorum amen. (Drawing on: BEDE, Hom., II, 11 (=II, 17), P.L. 94, 189D16-190B2; AUGUSTIN, Tract. in loann., 74, 1-2, P.L. 35, 1826-1828 (abrégé); BEDE, I. c., 190D9-191C4, 192D10-193A15, 193B5-C6 et 197A13.)

21v DIE SANCTO PENTECOSTES (cap. cxxx.) Si quis diligit me, sermonem meum seruabit dedit mihi sic facio [Io 14,23-14,31]. Hodiernam sollemnitatem, dilectissimi cum precipuis festis esse uenerandam, omnia catholicorum corda cognoscant. Nec dubium est quantae huic diei […] (Lacuna: one quire with homilies Nr. 73-76.)

22r-24v … cum psalmista die noctuque meditanda. In quo enim corrigit iuuenior uiam suam, nisi in custodiendo sermones Domini … — … Immo etiam ipsi templum dei sanctum in quo uenire et mansionem facere dignetur existere curemus. Per ihesum christum dominum nostrum qui uiuit et regnat in saecula saeculorum amen. (Drawing on: BEDE, In Luc., v, P.L. 92, 387C2-388A2 (abrégé); AMBROISE, In Luc., v, 11-13, P.L. 15, 1638C3-1639B7; JÉRÔME, In Matth., 1x, 3-6, P.L. 26, 55B1-C8 (suivi d'une glose); BÈDE, I. c., 388C15 389A1, et Hom., 1, 16 (= I, 23), P.L. 94, 86B14-D3, 87A13-B14 et 86A12-B2.)

24v-27v SABBATO POST PENTECOSTEN (cap. […].) Surgens ihesus de synagoga intrauit in domum Symonis surgens ministrabat illis et reliqua [Lc 4,38-4,43]. Qua ergo dominus et saluator noster ad liberandum a potestate diaboli humanum genus uenerat, bene etiam primo secundum ordinem Lucae euangelistae … — … in caelo non in terra mercis promittitur sanctis. Per dominum nostrum ihesum christum qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat in saecula saeculorum amen. (Sources: Court prologue (5 lignes); BEDE, In Luc., Iv, P.L. 92, 379C15 D5; AMBROISE, In Luc., IV, 57 (en entier), P.L. 15, 1629CD; BEDE, I. c., 380B4-14; exhortation imitée de Césaire (20 lignes); BEDE, 1. c., 380B15-D11; ISIDORE, Synonyma, 11, 91 et 95-99, P.L. 83, 865C6-21 (add: Considera, et semper Deum time), 860B11-13 et C7-D1, 861A1-2 et A7-B10 (quelques variantes).)

27v-30r Dominica octaua pentecosten. Lectio sancti euangelii saecundum iohannem (cap. xxiiii.) In illo tempore erat homo ex pharisaeis Nicodemus nomine uitam aeternam [Io 3,1-3,16]. Cum diuersis signis ac uirtutibus dominus et saluator noster diuinitatis suae potentiam … — … sine aliqua miseria conceditur aeterna felicitas. (Barre: source inconue.)

. … —


Abreviated Literature:

Barré 1961Barré, Henri. ‘L’homiliaire carolingien de Mondsee’. Revue Bénédictine 71, no. 1–2 (1961): 71–107.

How to quote: IvanaDobcheva, 'Vienna, ÖNB, Cod. 1014' (https://github.com/ivanadob/mondsee/blob/master/data/descriptions/desc__vienna_onb_1014.xml last change: 2021-10-01).